صنعت گردشگری و هتل داری
امروزه سفر راهی برای دور شدن از خانه خلق کرده است. در این راستا پیوند نزدیکی میان رشد امکانات، تسهیلات و توسعه شیوه های حمل و نقل به وجود آمده است. تا نیمه های قرن نوزده میلادی، سفر منحصر به جاده های داخل مرزها بود، خواه سفر تجاری، خواه سفر تفریحی. در کشورهای اروپایی برای پاسخگویی به این خواسته مسافران و مهمانپذیر ها در راه های اصلی و نزدیک به شهرهای مهم ساخته شدند. قرن هاست در اروپا شغل مسافر خانه داری رواج دارد. از هنگامی که روم فتح شد، مسافر خانه ها و مهمانپذیر ها یکی پس از دیگری ساخته می شدند و در مقابل پولی که از مشتریان دریافت می کردند، غذا و نوشیدنی و وسایل سرگرمی و راحتی ایشان را فراهم می آوردند. با انحطاط امپراتوری روم در حدود سال 500م. به دلیل مشکلات، سالها با فقدان تجارت و بازرگانی روبه رو بودند. در این دوره، کلیسا پذیرای مسافران بود. در قرن 15م. مسافرخانه ها بار دیگر در کشورهای اروپایی بسیاری، به ویژه انگلستان و فرانسه توسعه یافت. تدریجاً در قرون هفده و هجده میلادی، این مسافر خانه ها گسترش یافتند به طوری که برخی از آنها بین 30 تا 50 اتاق داشتند و امکانات خود را افزایش دادند. با روی کار آمدن خطوط راه آهن، حدود سال 1825م. در انگلستان، سرنوشت مسافر خانه ها مهمور شد. از مدت زمان سفر کاسته شد و مهمانپذیر های بسیاری رو به فراموشی رفتند چرا که مسیرها تغییر کرده بود؛ این فراموشی تا اوایل قرن بیست ادامه داشت تا اینکه موتورسواران و دوچرخه سواران به کمک مسافرخانه ها آمدند. هتل ها نیز از قلب مسافرخانه ها بیرون آمدند شاید تنها با یک تغییر ساده اسمی! واژه هتل حلقه فریبنده ای در خود داشت. در کشور فرانسه، هتل محل اقامت افراد سرمایه دار و ثروتمند بود. البته برخی از ساختمانهای عمومی هم هتل نامیده می شدند، مانند ضرابخانه ها... در حدود سال های 1800م. واژگان "هتل"، "قهوه خانه ها" و ... همه تقریباً برای انتقال یک مفهوم به کار می رفتند. از سال 1820م. واژه "هتل" به عنوان اصطلاحی برای توضیح افرادی به کار می رفت که توقف شب خواب در مکانی دارند و در مقابل مبلغی که هزینه می کردند از امکانات غذایی و رفاهی آن مکان استفاده می کردند. تا اواخر دهه 40، هتل های کوچک بین المللی عمدتاً در سوییس و انگلستان بودند. در سال 1948م.دولت امریکا تقضای خود را مبنی بر ساخت هتل در امریکای لاتین به شرکت های هتل سازی اعلام کرد تا از این طریق اقتصاد کشور را بهبود بخشد. کونراد هیلتون (Conrad Hilton) در سال 1948م. اولین هتل بین المللی خود را در "سن جوان" San Juan راه اندازی کرد. هتل های بین المللی هیلتون که امروزه دفتر مرکزی آن در انگلستان است، در سال 1991، بالغ بر 50799 اتاق در 151 هتل خارج از امریکا به خوداست. از دیگر پیشگامان صنعت هتل داری و ساخت هتل های زنجیره ای می توان به "ارنست هاندرسون"، بنیانگذار هتل های زنجیره ای "شرایتون" Sheraton اشاره کرد. این دو هتل زنجیره ای تا دهه 60 و روی کار آمدن هتا های زنجیره ای "هیات" Hyatt تنها رقیبان بازار بودند. هر جا که این دو هتل ساخته می شدند، خطوط هوایی ایلات متحده هم دیده می شد. یکی دیگر از عوامل گسترش هتل ها، توسعه و گشایش متل ها ی استاندارد در جاده ها و بزرگراه ها توسط "کمونس ویلسون"، بنیانگذار هتل های زنجیره ای "هالیدی" Holiday بود که امروزه از بزرگترین هتل های زنجیره ای در دنیا است. وی بر این باور بود که هتل می بایست راحت، تمیز، همراه با امکانات مقرون به صرفه و بدون افراط گرایی باشد و فضای پارکینگ به اندازه کافی بزرگ باشد.این مدیر دو عامل اساسی موفقیت امریکایی ها را ساخت هتل های بین المللی توضیح می دهد:
1- بیشترین سفرهای خارجی در امریکا صورت می گیرد.
2- از امکانات ممتاز و درجه یک استفاده می کنند.
هتل ها و متل ها اغلب تسهیلات یکسانی ارائه می دهند با این تفاوت که یک متل اکثراً در بزرگراه است و پارکینگ وسیعی دارد. اگرچه در برخی موارد حتی این تفاوت ها هم وجود ندارد و میهمانان با توجه به میل و علاقه شخصی خود تصمیم می گیرند در هتل یا متل اقامت داشته باشند. ارزان فیمت ترین تسهیلات در شهرهای بزرگ، ابتدا در ژاپن دیده شدند که "هتل کپسول" Capsule Hotel نام گرفتند؛ میهمانان در اتاق هایی که از نوعی پلاستیک ساخته شده بودند، با ارتفاع و عرض حدود 25 فوت و 6/7 فوت عمق مستقر می شدند و هر شب اجاره ای حدود 25 دلار در توکیو می پرداختند و جالب اینکه اغلب پر بودند و جای خالی به ندرت پیدا می شد. هر یک از این کپسول ها مجهز به رادیو، تلویزیون، کولر و ساعت بودند و هر هتل بالغ بر 400 کپسول داشت. اینگونه هتل ها در شهرهای متعدد ژاپن به سهولت به چشم می خورد. متل خلاصه شده عبارت "هتل اتوماتیک" Automatic Hotel است. اگر بخواهیم هتل یا متل را محصولی برای فروش فرض کنیم، می بایست شامل این عناصر باشد: 1- مکان: اشاره بر سهولت دسترسی و راحتی مهمان دارد. 2- تسهیلات: بر کیفیت اتاق ها، رستوران ها، مغازه ها، وسایل حمل و نقل، تاکسی و ... دارد. 3- خدمات: مشتمل بر سرعت، کفایت و میزان توجه کارکنان است. 4- تصویر : منظور همان تصویری است که با عوامل فوق الذکر از هتل در ذهن میهمان ایجاد می شود. نام هتل، ظاهر هتل و افرادی که در هتل مدیریت می کنند. با در نظر گرفتن عوامل بالا، هتل قابل فروش می شود. هنگامی که هتلی تعرفه های خود را مشخص می کند، آنگاه مدیریت یا صاحب هتل می تواند تصمیم گیری کند که اتاق ها با چه قیمتی به فروش برسند. کاندامینیوم Candominium یا هتل با مالکیت مشترک از ابتکارات جدید صنعت هتلداری است. این دسته از هتل ها به جای اتاق مجموعه ای از آپارتمان ها هستند. هتل توسط فردی که صاحب اصلی آن است به دست افراد دیگر سپرده می شود تا به گردشگران اجازه داده شود فرد در زمان مشخصی از سال و یا با پرداخت هزینه های کمتری در یک بازه مشخص از سال حق دارد از آن استفاده کند. سود حاصله در پایان هر سال میان شرکا به نسبت تقسیم می شود. افرادی که در هتل ها مستقر می شوند اغلب خانوادگی هستند و به لحاظ اقتصادی برایشان بسیار مقرون به صرفه است، آپارتمانها مجهز به امکانات پخت غذا و ... نیز هستند.
این میان به لحاظ اقتصادی بازار کار برای هتل هایی که بصورت انفرادی فعالیت میکنند، باقی نمی ماند. حق استفاده از پسوند ها و پیشوندهای "زنجیره ای"، "بین المللی" و ملی به صاحبان هتلها و متل ها داده می شود که کار زیاد مشکلی هم نیست. در عوض صاحب هتل متعهد می شود هتل خود را با استانداردهای همان گروه (هتل های زنجیره ای) تطبیق دهد. قیمت اتاق ها هم می بایست هماهنگ باشد. در پایان این هتل ها هم درصدی از درآمد کل خود را با شرکت دارنده نام قسمت می کنند.
هتلهای تاریخی
جستجو در افسانه ها- به دنبال جای خواب و غذا؟ در سرتاسر خاورمیانه هنوز چند تایی هتل استثنایی و فوق العاده وجود دارند که جادوی یک دوره تاریخی کهن را در خود حفظ کرده و نگاشته اند و هم اکنونن نیز به خاطر خدمت رسانی و راحتی فوق العاده مسافران با تجربه زیادی را به خود جذب میکنند. برخی از آنها از اینکه دارای تاریخی صد ساله یا بیشتر هستند، بر خود می بالند . این مسافر خانه ها (hostelries) از این جهت که نوازشگر کسانی چون آگاتا کریستی، تی.ای.لارنس، وینستون چرچیل بوده اند به خود افتخار و مباهات می کنند. هنوز هم روسای جمهور و سلاطین دنیا در آنجا اقامت میکنند اما رفتار آنها بیشتر شبیه مسافرین بسیار عادی و معمولی است که به آرامش و جلوه اینگونه اماکن توجه دارند. از مراکش (Morocco) در غرب تا ترکیه (Turkey) بسیاری از شعاب هتل های لوانت (Levant) و مصر (Egypt) متعهد به انجام تغییرات، بازسازیها و الحاقاتی شده اند تا اطمینان و اعتماد صاحبان خود را نسبت به آینده صنعت جهانگردی و سفرهای اقتصادی در سراسر منطقه جلب کرده و به نبوت رسانند. بقل از مجله هتلها به راستی ویژگی های منطقه و دنیای امروز عبارتند از نبرد به خاطر کسب سهم بازار با ارایه قوتیرین طراحی و خدمات سفارشی و هتلهای تاریخی موقعیت خویش را در برابر این رقابت سخت که براساس شرایط جدیدتر و اغلب دشوارتر می باشد، حفظ کرده اند. نخستین هتل از هتل های لوکس خاورمیانه در نیمه دوم سال 1800 میلادی و در امتداد راه هایی که توسط خطوط ریلی و کشتی های بخار باز می شدند، سر برافراشت و از نخستین پیشقدمان صنعت جهانگردی کسانی همچون توماس کوک ابتدا بر روی مناطق فلسطین و مصر تمرکز کردند و از این طریق به تحریک حس شیفتگی و رضایتمندی اروپاییان در منطقه پرداختند. اغلب امور سیاسی و اقتصادی جهان در راستای استحکام اهمیت هتل ها با یکدیگر ترکیب می شوند تا بطور یکسان و مشابه به خدمت جهانگردان و سیاستمداران بپردازند. بعضی از مهمانان همچون چرچیل پس از ترک هتل اشیایی را از خود به یاد بود گذاشته اند که امروزه به عنوان یادگاری های میراثی به نسل های جدید به ارث رسیده اند. دیگر مهمانان اغلب در دفتر قدیمی ویژه مهمانان هتل امضایی از خود به یادگار گذاشته و یا گاهی اوقات اشاره ای مرموز به دسیسه و توطئه ای داشته اند. مثلاً لارنس که در اوریل 1914 م. بصورت موقتی در هتل Thenstately Baron در شهر حلب در سوریه شمالی اقامت گزیده بود. او خود گفته که در آن جا به مطالعه در خصوص ویرانه های کارچمش (Carchemish) حدود 100 کیلومتر دورتر از آنجا پرداخته اما برخی بر این عقیده اند که او به صورت مستمر برای بریتانیا (Britain) جاسوسی می کرده، پیش از آن که برای کمک به جنبش و شورش اعراب بر علیه ترکان در خلال جنگ جهانی اول به شبه جزیره عربستان سفر کند.
آگاتا کریستی در اواخر دهه ی 1920 م. سفر خود به خاورمیانه را آغاز کرد. او در هتل پراپلیسِ استانبول بخشی از کتاب: " قتل در اکسپرس شرق " را نوشت. او در سوریه در هتل بارون و در پالمیر در هتل راین زنوبیا اقامت کرد. در مصر او از هتل Winter Palace و کاتاراکت هتل در آسوان دیدار کرد و آنچه را که در کاتاراکت هتل دیده بود در داستان " مرگ در رودخانه نیل " نوشت. چرچیل به منظور شرکت در مراسم افتتاح نخستین سد آسوان در سال 1902م. در هتل کاتاراکت جا رزرو کرد. اما مامونیه هتل در مراکش جایی بود که او از فراز بالکن اتاقش به نقاشی صحنه هایی از کوهستان اطلس پرداخت، این کار مورد علاقه او بود که تا دهه 1950م. چندین بار تکرار شد. چرچیل حتی در اوایل سال 1943م. فرانکلین روزولت را بمنظور شرکت در کنفرانس کازابلانکا با خود به آن هتل برد و زمانیکه اتومبیل آنها درشکسته شد، هر دو غرق در گل و لای شدند. امروزه کلاه مردانه (hamburg) و چتر چرچیل در یکی از لوکس ترین اتاق های هتل که نام چرچیل را یدک می کشد آویخته شده و در لابی هتل سرویس نقره ای چای او که از آن استفاده می کرد به نمایش گذاشته شده است. این که هتل در سال 1922م. بازگشایی شد در سال 1986م. بوسیله یک شرکت راه آهن مراکش به نام مامونیه دوباره بهسازی و دارای تزئینات شد این کار ترکیبی جسورانه از هنر قرن بیستمی دکو Deco و ویژگی های برجسته هنر سنتی مراکش در قاب گچکاریهای پیچیده و برجسته و کاشیکاری های زیلیج Zillij می باشد. از هتل تا بازارهای شلوغو قدیمی و نیز میدان اصلی شهر تنها 10 دقیقه پیاده روی است.بر خلاف ظاهر هتل داخل آن با دیوارهای سرخ رنگ و شعارهای هتل یعنی "صلح و دوستی" روبرو می شوید که توسط مدیر داخلی هتل بیان می شود.
این هتل 13 هکتاری با باغ هایش ذات اصلی خود را بیان کرده و هتل را به گذشته شهر پیوند می دهد. در قرن هجدهم میلادی سلطان سیدی محمد پادشاه مراکش این باغ ها را به عنوان هدیه عروسی به پسرش مامون اهدا کرد. سه پسر دیگر سلطان نیز باغ های دیگری را به دست آوردند اما امروزه فقط سهم باغ های مامون باقی مانده است که در سطحی گسترده پوشیده از نخل های خرما درختان زیتون، نارنج و بوته های گل شده است. این هتل با رایحه ای بسیار زیادِ گل های رز که بصورت پراکنده در پیرامون چشمه های آبش هر صبحگاهان در فضا منتشر می شود علاوه بر سیاستمداران برای هنرمندان نیز مکان دنج و دل انگیزی بوده است موریس راول که صدای پیانویش هنوز زینت بخش لابی هتل است زمانی که در سال 1935م. در این هتل اقامت داشت با همکاری یک گروه موسیقی جنوایی در میدان اصلی برای ساخت یک نوای موسیقی الهام گرفت. حدود 6 دهه بعد، اعضای گروه موسیقی راک لدزپلین زمانی که برای ترکیب ریتم هایشان با موسیقی جنوایی به منظور شرکت در کنسرت MTV در این شهر حضور داشتند، دفتر ثبت هتل را امضاء کردند. در سال 1991م. رونالد ریکان در این هتل اقامت داشت، مدیریت هتل به افتخار حضور وی یک مسابقه کوتاه اسبهای عربی ترتیب داد. یاسر عرفات وقتی در سال 1992م. دفتر میهمانان را امضاء کرد با خوشامدگویی گرمی مورد تمجید قرار گرفت.اینچنین خوشامد گویی گرم و صمیمانه و حتی طنین انداز در حدود 280 کیلومتر به طرف شمال در منطقه فِز در هتل پالاس جامای شبیه هتل مامونیه در حاشیه یک دره کاسه ای شکل قرار گرفته که شامل مدینه یا شهر کهن می باشد. این هتل تاریخی علاوه بر کلاس جهانی و چشم انداز زیبا و با شکوهش، دارای یکی از ارزانترین سیستم های بیدار کردن افراتد در صبح است: صدای فرا خوانی همگانی در هنگام طلوع صبح برای نماز که توسط مساجد شهر یکی پس از دیگری، در فضای هتل جریان می یابد با این خطاب که: نماز بهترین ترتیب مسافران را به روی تراس های اتاق هایشان می کشاند تا آنان را با جنبش هزار ساله مدینه بر هم زند.
سِرکسی Sirkeci- در قسمت قدیمی استانبول- به کرجی های پارویی مستمر در سواحل شاخ زرین (Golden Horn) منتقل می گشتند. در آنسوی این خلیج کوچک یعنی در بخش اروپایی استانبول یا "پرا"، مهمانان بر یک قطار الکترونیکی سوار شده و ظرف 70 ثانیه به هتل می رسیدند.
امروزه حیات هتل پراپلاس مدیون تلاشهای حسن سوزرمی باشد، که در سال 1977م. برای نجات این هتل که در شرایط خیلی بدی قرار داشت و نامش در اسناد وزارت جهانگردی حتی به عنوان یک مسافرخانه نیز درج نشده بود. سوزر می گوید که کمپانی او یعنی: هتل استانبوا و موسسه جهانگردی، حدود 2/5 میلیارد دلارصرف بهسازی آن کرده اند. او از طریق تبلیغات در خصوص مهمانان مشهور و معروف این هتل، به ارتقای درجه آن پرداخت. بر پلاک های مسی و قدیمی 27 اتاق از 145 اتاق، این هتل نام افراد معروفی از این قبیل به چشم می خورد: مصطفی کمال آتاتورک- پدر ملت ترک- آگاتاکریستی جاسوس فریبنده ماتاهری و ژاکلین کندی اوناسیس سوزر می گوید پس از پنج سال هزینه اکنون هتل به درآمد زایی و بازگشت سرمایثه رسیده است و در بهار و تابستان پر از مسافر است. کمپانی سوزر این ملک را از سه بنیاد نیکو کاری اجاره کرده است که آنها نیز بر حسب وصیت مالک لبنانی قبلی اش صاحب درآمد هتل شده بودند. اقدام سوزر منجر به نجات هتل به عنوان یک بنای یادگاری زنده گردید. او میگوید: "پراپالاس پیوند دهنده آسیا و اروپا بود، مسافرینی که در اینجا اقامت می کنند از یک قاره به قاره دیگر سفر کرده اند و استانبول برای همه آنان به منزله لبه ی اروپاست. به منظور حفظ سبک اصلی هتل کمپانی سوزر وسایل قدیمی آنرا از خانواده مهیا خریداری کرد. در حالیکه اتاقها به صورت مدرن طراحی شده اند، طبقات بصورت چوبی سخت و بادوام، تخت خواب های برنجی، قالی های دست بافت و حمام های بزرگ، منعکس کننده گذشته عظیم و با شکوهی می باشد و به نظر سوزر همین انعکاس نشاندهنده نوع برتری است که دیگر هتل ها و رقبای 5 ستاره مدرن آن قدرت رویایی با آن را ندارد سوزر می گوید: "والدین یا پدربزرگها و مادربزرگهای مشتریان ما در اینجا اقامت کرده اند و این خود دلیل استمرار آمدن آنها به اینجاست". اتاق آگاتاکریستی به شماره 404 یک موزه کوچک است اما اتاق آتاتورک به شماره 101 بزرگترین الگوی طراحی برای بازدید کنندگان محلی است: لوازم اتاق دخواب دقیقاً همان لوازم و اثاثیه اصیل و قدیمی است و این چنین یادگاری هایی یادآور رئیس جمهور محترم ترکیه است چیزهایی همچون عینک های رانندگی و کلاه پانامایی.در میان بازدید کنندگان دانش آموزان مدارس با چشمانی کاملاً باز به چشم میخورند. آگاتاکریستی با قطار های لوکس شرکت توروس اکسپرس در بازگشت از حلب توقفی دیگر در ایستگاه قطار داشت. آنجا بود که سری به هتل بارون زد. شاید او آنجا را پر جاذبه یافت زیرا مهمان قبل از او یعنی تی- ای لورنس باستان شناس و پژوهشگر بود یا در حقیقت به عنوان جاسوس به کار گماشته شده بود؟ آرمین مظلومیان، مدیر هتل بارون کسی که پدربزرگ و عموی بزرگش هتل را در سال 1909م. پایه گذاری کردندمعتقد است: جاسوسی شیوه مرسوم آن زمان بود هر کس به نوعی با ترکیب باستانشناس،جاسوس- مردم شناس و دیپلمات و ... از عناوین بکار رفته آن روزگار بود. صرف نظر از آنچه که لورنس صرفاً برای آن بکار گماشته شده بود او در عالی ترین اتاق هتل سرویس دهی شد همان جایی که امروز یک نسخه از صورت حساب هایی که به امضای او رسید. در یک گلدان شیشه ای بر روی یک مبل راحتی رنگ و رو رفته نگهداری می شود. هیچ یک از مهمانان امروز هتل بارون چیزی از لورنس به یاد ندارند. اما این مسئله در خصوص آگاتاکریستی صدق نمی کند یعنی کسی که در سال 1934م. دفتر هتل را امضاء کرده است. این دفتر ثبت امروزه توسط مادر مظلومیان خانم سالی نگهداری می شود یک انگلیسی که پس از جنگ جهانی دوم با گریگور مظلومیان- مالک هتل بارون ازدواج کرد خانم سالی می گوی: "آگاتاکریستی به صورت مدام به این هتل می آمد و شوهرم او را خیلی خوب می شناخت. او اغلب صندلی خود را بر روی تراس میگذاشت، در زمستان گرمپوش کرده و در آنجا می نشست و به سرعت شروع به نگارش میکرد. خانم سالی مظلومیان هنوز با خانواده نویسنده دوستی دارد. این هتل سه طبقه با 40 اتاق در میانه یک سری باغ واقع شده و دارای چشم انداز زیبا رو به بازارهای کهن و قدیمی شهر و قلعه قدیمی آن می باشد. در کنار لورنس و کریستی مهمانان دیگری از نویسندگان و مسافران دیگر نیز بودند از قبیل فریا لیندبرگ جاسوس انگلیسی کیم فیلبی و سرمایه دار معروف دیوید راکفاسر. امروزه جای باغ ها با ساختمان های عادی تجاری عوض شده و با نا پدید شدن قطارهای لوکس و ظهر قطار های بزرگتر، هتل های جدید تر آمار میهمانان را درهم شکسته اند. اما علیرغم این ایام سخت چند دوره بزرگ بهسازی را پشت سر گذاشته، اتاق ها به سبک قدیم آراسته شده اند و مظلومیان پیشنهادات فروش آن را رد کرده است.
فرهنگهايي متفاوت با رسمهاي گوناگون، صاحبان هتلهاي سراسر دنيا را وا داشته است تا همراه با توسعه و گسترش هتلهاي زنجيرهاي جهاني، به تغيير روشهاي بازاريابي خود در مناطق گوناگون بپردازند.
اين گزارش نيز سعي ميکند تا راه و روشهاي گوناگون رايج در صنعت هتلداري امروزي را براي دستيابي به بازاري بينالمللي، تا حدودي به تصوير بکشد.
تاثير بازاريابي، در صنعت هتلداري
اگر صنعت هتلداري از برخي جهات، صنعتي درآمدزا باشد، اما بخش بازاريابي آن را به ندرت مي توان در فهرست اصلي نيازمنديهاي اين صنعت مشاهده کرد. صنعت هتلداري حتي در دنياي امروز نيز به دليل قرار گرفتن در پس بخش مصرفگرايي، همان راهي را طي ميکند که پيش از اين، بازاريابي رفته بود. به نظر مي رسد اين عوامل باعث شده است که علم سخت و پيچيده بازاريابي بيش از آنکه براي صنعت هتلداري مثمر ثمر باشد قرباني کالا و مصرف گرايي صرف شده است.
جنگ سودمند
هر چند جنگ جهاني دوم، نقطهاي تاريک را در تاريخ بشر به جاي گذاشت، اما روي ديگر آن منافع بسياري براي صاحبان کارخانجات و توليدکنندگان به همراه داشت. حجم زيادي از دستگاهها و اجناس توليد شده در کارخانجات در جنگ صرف شده و بسياري از صنايع همراه با تداوم جنگ رشد ميکردند. با پايان پذيرفتن جنگ، بسياري از محصولاتي که در آن زمان، بازار گستردهاي داشتند نيز به رکود تجاري رسيدند.
بسياري از شرکتها پس از مواجهه با سقوط سريع فروش کالاهايشان در بازار به رقابت روي آوردند، در اين ميان، آنهايي که پيشرفت را با همزيستي مسالمتآميز همگن نميپنداشتند موفقتر عمل کردند. از اين رو چنين شرکتهايي به اين نتيجه رسيدند که براي انحصار بازار محدود و پيشرو نيازمند راهکارهايي ويژه هستند، راهکارهايي که آنها را به توسعه سريع در بخش بازاريابي، کشف بلافاصله نيازهاي مشتريان، توليد محصول با کيفيت برتر در رقابت با سايرين و معرفي آن به مشتريان از طريق تبليغات و ديگر راههاي جلب مشتري وادار مي کردند.
پايان جنگ اگر چه شاديهاي زيادي را به همراه داشت، اما تغيير چنداني در وضعيت صنعت هتلداري ايجاد نکرد، روزهاي پس از جنگ، دوره جشن و شادماني بود و بخشي از اين روزهاي شيرين به مسافرتهايي تبديل شد که اکنون به لطف پيشرفتهاي سريع دوران جنگ بسيار آسانتر شده بود. يکي از اين پيشرفتها اختراع موتور جت بود که تاثير بسزايي در تسريع جابجايي دوستداران سفر و گردشگري به وجود آورده بود با اين وجود رقابت در بخش هتلداري، اگر به عدم وجود آن معتقدند نباشيم، درحدي بسيار محدود و نازل به سر ميبرد.
در اين دوره، جدا از هتلهاي مرفه و مشهور جهان، ديگر هتلها خدمات رساني آنچناني نداشتند. در اين بين تنها تغييري که به منظور رفاه حال مشتريان به وجود آمده بود جابهجا شدن حمامها از داخل سالن به داخل اتاقهاي شخصي بود. هتلداران اندکي خود را براي رفاه حال مشتريان و ارائه خدمات مناسب به زحمت ميانداختند. در اين روزها، اماکني به نام اقامتگاههاي کوتاه مدت پا به عرصه گذاشته و خيلي زود گسترش يافتند. اقامتگاهها يا مسافرخانههايي که هنوزهم بخش عمدهاي از مسافران را در خود جاي ميدهند.
ملاک به دست آوردن سود و درآمد براي مسافرخانههاي آن دوره به سه چيز عمده بستگي داشت؛ محل مسافرخانه، محل مسافرخانه و محل مسافرخانه. اين يعني انتخاب منطقهاي مناسب، بناي ساختماني زيبا و ارزان، داشتن اتاق خالي و جمع کردن پول. امري که متاسفانه هدف بسياري از مالکان و سرمايهگذاران امروزي صنعت هتلداري نيز شده است.
در آن دوره تعريف خاصي از دانش بازاريابي هتلداري وجود نداشت، تعريفي که امروز هم آنطور که لازم است بدان اشارهاي نشده است. علاوه بر آن به نظر ميرسيد که صنعت هتلداري سالهاي اوليه پس از جنگ خود را وابسته به حرکتي قديمي با نام "توافقنامههاي باشگاهي" کرده بود، کارهايي که امروز هم، اگر به شکل قديمي خود باشد،
بيش از حد مورد پذيرش قرار ميگيرد. اين توافقنامه، بازاريابي رقابتي را کاملا رد ميکرد.
امروز نيز روشهاي کليشهاي تبليغات در صنعت هتلداري جهاني شده و کمترين تمرکز را بر بازار اين صنعت وارد آورده است. روشهايي که در دو بخش مطرح شده و بسياري از مشتريان را به دليل عدم دانش کافي فراري ميدهد. اين روشها را ميتوان به دستههاي: ساختمانهاي بزرگ و فضاهاي محدود تقسيم کرد.
ساختمانهاي بزرگ
امروزه نميتوان کسي را ديد که در انبوهي از عکسها و تصاوير زيباترين و مجللترين هتلها محصور نشده باشد. هتلهايي که با امکاناتي پيشرفته و هزينهاي کم در انتظار مشتريان نشستهاند. در اين ميان، اين سوال مطرح ميشود که چرا بسياري از گردشگران پياده روها و کنار خيابانها را به هتلها براي گذراندن يک شب در تعطيلات ترجيح ميدهند؟ آيا حتي ظاهر هتلها هم کمترين تاثير را براي اقامت حداقلي آنها ندارد؟
فضاي محدود
اتاقي خالي و قابل استفاده اما بدون طراوت و جذابيت متعادل براي ميهمانان. اين روش بازاريابي اتاقي را ميماند که از اثاثيه بسيار پرشده ولي فضايي براي رفت و آمد ندارد.
بازاريابي يا فروش پرسود
از سوي ديگر يک سازمان فروش يا بازارياب مناسب، بايد وقت خود را بربالابردن قدرت فروش محصولات متمرکز کند. در اين ميان تنها ايرادي که ميتوان به اين روش از بازاريابي گرفت عدم تهييج و به نوعي وادار کردن مشتريان به خريد محصولات ارائه شده است. چنين روشي همانند تبليغ تابلويي زيباست که هيچگونه قاب يا چهارچوبي که مهمترين اصل فروش آن است را به همراه ندارد. اين نوع تبليغ در نظر مشتريان سخت گير و مشکل پسند امروزي که ارزش زيادي براي پول و تصميم گيريهاي نهايي خود قائل هستند بسيار خطرناک و شکستپذير است.
هتلهاي موفق
هتلهاي موفق امروزي عمدتا سلايق مشتريان خود را در نظر ميگيرند. چنين هتلهايي همواره با ارائه ويژگيهايي خاص، همچون خدمات رفاهي، سرويسهاي رفت و برگشت رايگان مسافران و مسائلي از اين قبيل و مقايسه هميشگي خود با ساير هتلها، درصدد جذب و جلب بيشتر مشتريان هستند. در اين ميان مشتريها باز هم برندگان اصلي هستند.
در عصر حاضر رقابت سريعترين و کاربرديترين روشي است که ميتواند باعث رشد و پيشرفت شود، جستجوي راههايي سريعتر به کمک نوعآوريهاي ديگران سادهترين روش براي رسيدن به موفقيت محسوب ميشود./